Ρενα Μορφη aka Σουλη Ανατολη
Μία “Ανατολίτισα” που σε γοητεύει ακόμα κι όταν δεν τραγουδά, συζητά μαζί μας και στήνεται στον φωτογραφικό μας φακό με μία άνεση που οποιοσδήποτε άλλος θα ζήλευε!
Η Αθήνα πνίγεται κυριολεκτικά από μία «καλοκαιρινή» μπόρα. Μπορεί ο καιρός τελευταία να μας έχει συνηθίσει σε απότομες αλλαγές, αλλά γίνεται δύσκολο να περπατάς σε δρόμους που το νερό φτάνει πάνω από τους αστραγάλους, όταν πηγαίνεις σε ραντεβού για συνέντευξη με τη Ρένα Μόρφη. Όπως και να ‘χει, θες να φτάσεις ατσαλάκωτος.
Ο χώρος που είχε κανονιστεί να συναντηθούμε, το στούντιο όπου θα γινόταν και η φωτογράφιση, κάπου στους Αμπελόκηπους. Βρισκόμαστε λοιπόν σ’ ένα υπόγειο που από την πρώτη στιγμή μπαίνοντας αισθάνεσαι την αίγλη που πέρασε από εκεί κάποτε. Όχι πολλά χρόνια πριν, τότε, που τα εξώφυλλα των περιοδικών θύμιζαν περισσότερο γιορτή κατά την παραγωγή τους και λιγότερο δουλειά. Τώρα όμως τα πράγματα έγινα πιο μουντά και η ησυχία πρωταγωνιστεί. Μετά από λίγα λεπτά φτάνει το κεντρικό πρόσωπο της ημέρας, την οποία αν έπρεπε να χαρακτηρίσω με μία λέξη, θα ήταν γοητευτική.
Ονομάζεται Ρένα Μόρφη, και πολλοί από εσάς τη γνωρίζετε ως Σούλη Ανατολή. Μία νέα και δυναμική γυναίκα που εδώ και δέκα περίπου χρόνια πρωταγωνιστεί στο ελληνικό τραγούδι. Από τη μία, ως η φωνή των Imam Baildi κι από την άλλη, ως μια τραγουδίστρια που έχει τη δική της, μοναδική πορεία.
Η Ρένα πιστή στο ραντεβού της, φτάνει στο χώρο την ώρα της συνάντησης. Σε λίγα λεπτά η αυτοπεποίθηση και το νάζι της κάνουν τη ζωή όλων ευκολότερη. Συζητάμε επί μία ώρα για τα πάντα και η κουβέντα μας γίνεται με τέτοια αμεσότητα που θαρρείς πως γνωριζόμαστε χρόνια. Έπειτα ποζάρει για τον φωτογραφικό μας φακό με άνεση την ώρα που οι υπόλοιποι… ακόμα στεγνώνουμε.
Η ειλικρίνεια με την οποία μας μίλησε γίνεται αντιληπτή από τη συνέντευξη που ακολουθεί. Αυτό ακριβώς σκεφτόμασταν καθώς παίρναμε το δρόμο της επιστροφής. Όσο για το επόμενο ραντεβού μας, ορίστηκε για κάποιο συναυλιακό stage της Ελλάδας ή του εξωτερικού.
Πως προέκυψε το καλλιτεχνικό σου ψευδώνυμο «Σούλη Ανατολή», με το οποίο μας συστήθηκες στο πρώτο σου προσωπικό άλμπουμ;
Σούλη Ανατολή, εκτός από τίτλος του πρώτου μου προσωπικού δίσκου, είναι και το ψευδώνυμο που χρησιμοποιούσε η γιαγιά μου Κεράσια Κουτσελίνη, όταν ήταν τραγουδίστρια τη δεκαετία του ‘50 στην Εξωραϊστική του Βόλου. Αρκετά νωρίς όμως επέλεξε να αφοσιωθεί στην οικογένειά της. Με αυτό τον δίσκο λοιπόν, και επαναφέροντας το ψευδώνυμο, θέλω να ολοκληρώσω το όνειρό της.
Σε γνωρίσαμε το 2010 στο πλάι του Φοίβου Δεληβοριά. Στην πορεία ακολουθήσατε δικούς σας δρόμους και πρόσφατα σου χάρισε μερικά υπέροχα τραγούδια όπως το «Όταν Σου Χορεύω». Μίλησέ μας για τη συνεργασία σας.
Στο πλευρό του έκανα το ντεμπούτο μου και στάθηκα πολύ τυχερή που συνάντησα στην ζωή μου έναν τόσο χαρισματικό άνθρωπο. Ο Φοίβος Δεληβοριάς για μένα είναι από τους πιο σημαντικούς δημιουργούς της γενιάς του. Αποτελεί πάντα τεράστια έμπνευση για μένα, κι ευτυχώς κι εγώ για εκείνον, αφού έγραψε και κάποια υπέροχα τραγούδια για τον δίσκο μου, τα όποια πραγματικά είναι κομμένα και ραμμένα για μένα, μεταξύ αυτών και το “Όταν Σου Χορεύω”. Έχουμε μια ουσιαστική φιλία και αλληλεπίδραση κι μια συνεργασία που συνεχώς εξελίσσεται.
Κεφάλαιο Imam Baildi. Πως γνωριστήκατε και πώς έφτασες να αποτελείς την τραγουδίστρια του σχήματος;
Στο συγκρότημα μπήκα στο 2010 όταν είχε κυκλοφορήσει τον δεύτερο δίσκο του, με τίτλο “Cookbook”. Δεν είχαν άλλη γυναικεία φωνή πριν κι επειδή άρχισε να υπάρχει ζήτηση για ζωντανές εμφανίσεις , μου έκαναν πρόταση να συμμετέχω για κάποιες συναυλίες και δέχτηκα αμέσως. Ξεκινήσαμε λοιπόν μαζί από την αρχή ουσιαστικά των εμφανίσεων και αυτό είχε μια ραγδαία ανοδική πορεία σε Ελλάδα και εξωτερικό. Είμαι περήφανη που συμμετέχω σε ένα τόσο ενδιαφέρον project, γιατί έχουμε τραγουδήσει ελληνικά αγαπημένα τραγούδια μεγάλων δημιουργών όπως του Τσιτσάνη και του Ζαμπέτα σε πολύ μεγάλα διεθνή φεστιβάλ και όχι μόνο: Στην Ευρώπη και στην Βόρεια Αμερική και ο κόσμος κάθε φορά ανταποκρίνεται με τρομερή θέρμη. Είναι συγκινητικό να βλέπεις να ταξιδεύει τόσο μακριά η μουσική και πιστεύω πως σ’ αυτό τα εύσημα παίρνουν αποκλειστικά ο Ορέστης και ο Λύσανδρος Φαληρέας , οι ιδρυτές του γκρουπ γιατί έχουν καταφέρει να δώσουν μια πολύ φρέσκια ματιά και οι παραγωγές που κάνουν είναι διεθνών προδιαγραφών.
Αν ξεκινούσες σήμερα να ασχολείσαι με τα καλλιτεχνικά, θα έμπαινες στον πειρασμό να δοκιμαστείς μέσα από ένα talent show;
Τα talent shows υπήρχαν πολύ έντονα στην επικαιρότητα πριν 9 περίπου χρόνια που ξεκίνησα την επαγγελματική μου πορεία. Και νομίζω μάλιστα πως τότε ήταν πιο πολλά υποσχόμενα. Ωστόσο δεν μπήκα ποτέ στην διαδικασία να δελεαστώ, όχι γιατί θεωρώ πως είναι κάτι μεμπτό ή κάτι εύκολο, κάθε άλλο. Όση και να είναι η αρχική προβολή που έχεις, η συνταγή για έναν τραγουδιστή ή έναν μουσικό γενικότερα παραμένει απαράλλακτη: Να κάνει καλή μουσική. Ωστόσο ο λόγος που δε θα πήγαινα ποτέ είναι γιατί σαν ιδιοσυγκρασία δεν θα μπορούσα να αντέξω ψυχολογικά τη διαδικασία του διαγωνισμού. Θα ήταν τρομερά αγχωτικό για μένα και θαυμάζω όσους έχουν το σθένος και την αυτοπεποίθηση να διαγωνιστούν σε οτιδήποτε.
Πόσο σε απασχολεί η εξωτερική σου εμφάνιση; Αφιερώνεις αρκετό χρόνο στο να περιποιείσαι τον εαυτό σου;
Δεν έχω καταλήξει στο αν με απασχολεί ή όχι. Στην καθημερινότητα μου δεν ασχολούμαι σχεδόν καθόλου, ενώ στα live συνήθως τα κάνω όλα μόνη μου: Styling, μαλλιά και μακιγιάζ. Απ’ τη μια μου αρέσει να βάζω τα καλά μου σε μια συναυλία γιατί είμαι οικοδέσποινα και νιώθω την υποχρέωση να τιμήσω τους καλεσμένους μου κατά κάποιο τρόπο, και απ’ την άλλη δε με ενδιαφέρει να φαίνομαι αψεγάδιαστη. Πολλές φορές η συμπεριφορά μου πάνω στην σκηνή αντιφάσκει με την εμφάνιση γιατί αφήνομαι τελείως ελεύθερη και αυθόρμητη. Ε… και αν χαλάσει και καμία μπούκλα, δεν έγινε και τίποτα!
Πιστεύεις πως η εξωτερική εμφάνιση συνδέεται άρρηκτα με την επαγγελματική καταξίωση;
Σε καμία περίπτωση. Θέλω να πιστεύω δηλαδή πως δεν συνδέεται η εξωτερική εμφάνιση με τίποτα, ούτε με την κοινωνική ούτε με την επαγγελματική ζωή. Πολλές φορές η ιστορία έχει αποδείξει πως δε χρειάζεσαι τέτοιου είδους εφόδια αν έχεις στόχους και προσήλωση σ’ αυτό που κάνεις. Και πολλές φορές έχουν αποδείξει πως ίσως μια ευκολία στην εμφάνιση μπορεί να σε εγκλωβίσει.
Το πάντρεμα του παλιού ελληνικού τραγουδιού με τον σύγχρονο ήχο, θεωρείς πως είναι η ταυτότητά σου πλέον ή σε φαντάζεσαι στο μέλλον να ασχοληθείς και με άλλα μουσικά είδη;
Αυτό το στυλ που περιγράφεις είναι το κύριο χαρακτηριστικό των Imam Baildi και είμαι περήφανη που συμμετέχω σε ένα συγκρότημα που το 2007 ξεκίνησε κάτι εντελώς πειραματικά και κατάφερε να γίνει τάση. Τόσα χρόνια συνεργασίας μαζί τους προφανώς και με έχουν επηρεάσει, έχω πάρει αν θες ένα συγκεκριμένο χρώμα. Ωστόσο ο προσωπικός μου δίσκος βασίζεται στο πρωτότυπο ρεπερτόριο και όχι τόσο στις διασκευές. Η ταυτότητά μου περνάει από πολλά φίλτρα και το κλασικό λαϊκό τραγούδι είναι σίγουρα ένα από αυτά. Ωστόσο υπάρχουν κι άλλες επιρροές που με καθορίζουν και με διαμορφώνουν όπως η latin μουσική, ακόμη και οι σύγχρονες επιτυχίες. Η ταυτότητα της προσωπικής μου δουλειάς έχει ένα πολύ ξεχωριστό και δικό της ήχο, όπως και οι παραστάσεις που κάνω και νιώθω ότι είναι το επόμενο μου βήμα.
Πιστεύεις στο πάντρεμα διάφορων ήχων και πολιτισμών; Επίσης, ποιες άλλες μουσικές από τον κόσμο σε έχουν γοητεύσει;
Ναι, μου αρέσει πολύ η ανάμιξη διαφόρων στοιχείων στη μουσική. Είναι σίγουρα ένα καθοριστικό στοιχείο της εποχής μας. Και είναι πολύ ενδιαφέρον να διαπιστώνεις πόσο κοντά μπορεί να είσαι με πολιτισμούς που χιλιομετρικά είναι τόσο μακρινοί. Άλλωστε και εμείς οι ίδιοι είμαστε η ανάμιξη δύο DNA και αποτελούμε κάτι καινούριο και μοναδικό. Με τον ίδιο τρόπο λειτουργεί και στη μουσική αυτό που λέμε επιρροή. Εμπνέεσαι από ένα άλλο τραγούδι, έναν άλλον πολιτισμό ή οτιδήποτε έξω από σένα και βγάζεις κάτι καινούριο. Τη δική σου οπτική γωνία, αν θες. Στη ζωή γενικότερα όλοι τα ίδια λέμε, απλά με δικά μας λόγια.
Πόσο έχει αλλάξει η καθημερινότητά σου από τότε που έγινες ευρύτερα γνωστή;
Έχω γίνει ευρύτερα γνωστή; Άντε καλέ!
Σου έχουν γίνει προτάσεις να τραγουδήσεις σε πιο εμπορικούς χώρους, όπως τα μεγάλα νυχτερινά κέντρα; Θα το έκανες ποτέ αν είχες ανάγκη τα χρήματα;
Ναι, μου έχει γίνει πρόταση και θα το έκανα με ευχαρίστηση και όχι απαραίτητα με δέλεαρ τα χρήματα. Απεναντίας, αυτά δε θα ήταν ποτέ το κριτήριο. Αν υπήρχαν οι συνθήκες και οι προϋποθέσεις για να μπορέσω να επικοινωνήσω σωστά αυτό που έχω να παρουσιάσω τότε ο χώρος δε θα ήταν ποτέ ζήτημα, δεν κάνω διακρίσεις. Θα μπορούσε να είναι από ένα σουβλατζίδικο στην παραλία μέχρι ένα στάδιο.
Μιας και αναφερθήκαμε σε αυτά, πόσο σημαντικά πιστεύεις πως είναι τα χρήματα όσον αφορά την ευτυχία του ανθρώπου;
Η αλήθεια είναι πως όλοι ονειρευόμαστε πώς θα ήταν αν ήμαστε πλούσιοι. Όποιον πολύ πλούσιο βλέπω όμως δε μου φαίνεται να τα έχει και όλα λυμένα. Οπότε, φιλοσοφικά αν το πάρουμε, νομίζω η απάντηση είναι «μηδέν άγαν».
Ονειρευόσουν από μικρή να γίνεις τραγουδίστρια; Με τι άλλα πράγματα έχεις ασχοληθεί επαγγελματικά;
Ήξερα ότι θα κάνω κάτι που θα περιέχει έκθεση, γιατί είχα πάντα τρομερή άνεση με αυτήν. Δε ντρεπόμουν ούτε να τραγουδήσω, ούτε να χορέψω. Είχα λοιπόν πολύ φυσική αυτή την εξωστρέφεια. Ωστόσο τελείωσα Ιστορία και Αρχαιολογία στη Φιλοσοφική Αθηνών. Έτσι, υπήρξα καθηγήτρια σε ιδιαίτερα Ιστορίας για κάποια χρόνια. Όμως ως «επαναστάτρια» φοιτήτρια που αποζητά την ανεξαρτησία της, έχω δουλέψει περιστασιακά σε καφετέρια, σε πολυκατάστημα και σε σουπερ μάρκετ στην Ισλανδία, την περίοδο που είχα πάει για Erasmus.Για μικρά διαστήματα όλα αυτά, από μια μέρα ως ένα μήνα, γιατί για οποιοδήποτε επάγγελμα χρειάζεται εξειδίκευση και ταλέντο, κι εγώ συνήθως τα έκανα θαλασσα.Τίποτα δεν είναι απλό και είναι πολύ σημαντικό να δοκιμάζεις τις ικανότητες και τις αντοχές σου.
Θα ήθελες να είχε γεννηθεί σε κάποια προηγούμενη εποχή; Τι σου λείπει απ’ το σήμερα;
Όχι, με τίποτα. Είμαι πολύ χαρούμενη που έχω γεννηθεί σε αυτήν την εποχή που έχουμε πρόσβαση σε τόσα διαφορετικά στοιχεία, που μπορούμε να κάνουμε αυτό το “mix and match” με τόση ευκολία. Έχοντας σπουδάσει Ιστορία, ξέρω καλά τα θετικά αλλά και τα αρνητικά των προηγούμενων εποχών και χαίρομαι που έτυχα σε μια τόσο ειρηνική και ευνοϊκή για τις γυναίκες εποχή. Σίγουρα αν το συζητήσουμε και συνομωσιολογήσουμε, όλα είναι σχετικά. Κι εμείς ζήσαμε την Κρίση στην καλύτερη δεκαετία μας. Αλλά θα περάσει, όπως πέρασαν όλα. Όπως ο πάππους σου μιλάει για την Κατοχή, έτσι θα έχουμε κι εμείς να λέμε ιστορίες. Είμαι ευγνώμων ειλικρινά. Το μόνο που μου λείπει απ’ το σήμερα είναι ότι δεν αγοράζουμε πια δίσκους.
Έχεις φοβηθεί ποτέ ότι μπορεί σε κάποιον να ακούγεσαι αρκετά ρετρό; Σε έχουν συγκρίνει ποτέ με τραγουδίστριες του παρελθόντος;
Δεν έχω φοβηθεί αν ακούγομαι ρετρό γιατί νιώθω ένα κορίτσι της εποχής μου και τίποτα παραπάνω. Όπως τη βιώνω εγώ τουλάχιστον. Ότι μπορώ να ακούω ή να φοράω ο,τι θέλω κι αυτό κομμάτι της εποχής μου είναι. Υπάρχουν φορές που με συγκρίνουν με τις παλιότερες τραγουδίστριες αλλά με αφορά πολύ λίγο σαν γεγονός. Σε ότι αφορά το πρόγραμμα των Imam Baildi, δεν θέλησα ποτέ να ανταγωνιστώ την αρχική εκτέλεση. Τα τραγούδια που έχουν διασκευάσει τα παιδιά προέρχονται από προηγούμενες δεκαετίες και διάφορα στυλ. Η Εσκενάζυ δεν είχε καμία σχέση με τη Βέμπο, ούτε η Γεωργακόπουλου με την Δήμητρα Γαλάνη. Αναγκαστικά έπρεπε να βρω δικό μου τρόπο για να μπορέσω να τραγουδήσω μια τόσο μεγάλη γκάμα. Αν έμπαινα στη διαδικασία να συγκριθώ ή να μιμηθώ θα είχα χάσει το στοίχημα εξ’ αρχής.
Θα σε ενδιέφερε ποτέ να εισχωρήσεις και σε άλλες τέχνες;
Αν θεωρούσα ότι μπορώ να το κάνω και ότι θα τύχαινε, θα έκανα μέχρι και επέμβαση ανοιχτής καρδιάς! Ευτυχώς ξέρω ότι δεν μπορώ, όποτε μη φοβάσαι! Το ίδιο ισχύει και για τα καλλιτεχνικά. Αν προκύψει κάτι στο όποιο πιστεύω ότι μπορώ να ανταπεξέλθω και να υπάρχει όντως ένας καλλιτεχνικός λόγος και όχι απλή ματαιοδοξία, φυσικά και θα το έκανα.
Αν είχες φωνή για να τραγουδήσεις μόνο ένα τελευταίο τραγούδι ακόμα, ποιο θα ήταν αυτό;
Το “The Girl from Ipanema”.
Αν είχες τη δυνατότητα να ζεις σε μία και μόνο εποχή του χρόνου, ποια θα ήταν αυτή;
Στην εποχή που γεννηθηκα,την Άνοιξη.
Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα τι σε δίδαξε;
Ότι μπορεί να θεωρείσαι νέος κι ανερχόμενος, ακόμα κι όταν πατήσεις τα 30.
Τι αγαπάς να κάνεις στον ελεύθερό σου χρόνο;
Να κάθομαι στο σπίτι μου με τους δυο αγαπημένους μου γάτους.
Τι εικόνες σου φέρνει το καλοκαίρι και ποιος είναι ο αγαπημένος σου προορισμός;
Ως βέρα Βολιώτισσα η απάντηση είναι μία: Εκδρομές στο Πήλιο!
Ποια είναι τα μελλοντικά σχέδια όσον αφορά την προσωπική σου πορεία αλλά και τους Imam Baildi;
Αυτό το καλοκαίρι κάνω παράλληλα περιοδεία και με τους Imam Baildi και με την Σούλη Ανατολή, οπότε σίγουρα κάπου θα με πετύχετε. Ετοιμάζω επίσης καινούρια τραγούδια με την Σούλη που θα κυκλοφορούν σταδιακά στα πλαίσια του δεύτερου προσωπικού μου δίσκου. Καλώς ή κακώς Facebook και Instagram είναι οι πιο άμεσοι και έγκυροι τρόποι να ενημερωθεί κάνεις για καινούριες κυκλοφορίες ,συναυλίες και άλλες περιπέτειες.
Τέλος, τι σημαίνει για σένα η λέξη Πεζοδρόμιο, που είναι και το όνομα της free press μας;
Κάτι τρομερά σημαντικό που υστερεί στην Ελλαδα. Τα μεγάλα πεζοδρόμια κάνουν τη ζωή στην πόλη πιο πολιτισμένη!